827 TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar ÖDM Online Test

Niğde ÖDM

TBMM’ye karşı çıkartılan isyanlara karşı 29 Nisan 1920 tarihinde Hıyanet-i Vataniye Kanunu yürürlüğe girmiştir.
Bu kanunun bazı maddeleri şunlardır;
Madde1: Ülkeyi yabancı devlet güçlerinden kurtarmak ve saldırıları önlemek amacına yönelik kurulan Büyük
Millet Meclisine kaşlı düşünce veya uygulamalarıyla veya yazdıkları yazılarla muhalefet ve bozgunculuk edenler vatan haini sayılırlar.
Madde 2: Bilfiil vatan hainliği yapanlar idam edilir.
Madde 4: Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargılama yapmaya ve karar vermeye yetkilidir.
Madde10: İsyanlara katılmayanlar hakkında kasten suçlamalarda bulunanlar, iddia ettikleri suçun cezası ile cezalandırılır.

Bu maddeler dikkate alındığında Hıyanet-i Vataniye Kanunu’yla ilgili,

I. Hızlı kararlar alınması amaçlanmıştır.
II. İsyancılar mahkemede yargılanmadan cezalandırılmamışlardır.
III. Asılsız suçlamalar önlenmeye çalışılmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Nevşehir ÖDM

Ülkenin çeşitli yerlerinde meclise karşı ayaklanmalar çıktı. Meclis ayaklanmaları bastırmak için tedbirler aldı. Bu tedbirlerden bazıları şunlardır;
- Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı, isyancılar vatan haini kabul edildi.
- Üyeleri milletvekilleri olan, İstiklâl Mahkemeleri kurularak, ayaklananlar bu mahkemede yargılandı. Yargılamalar sonunda idamla cezalandırılanlar da oldu.
- Başta Ankara Müftüsü Rıfat Efendi olmak üzere birçok müftü tarafından milli mücadeleyi destekleyen fetvalar yayınlandı.
- Millî Mücadele aleyhinde propagandaları önlemek için, Anadolu Ajansı çalışmalar yürüttü.
- Kuvâ-yı Milliye birlikleri isyanların bastırılmasında önemli rol oynadı.
Buna göre,
I. İsyanlara karşı tedbirler alınmıştır.
II. Meclis, güçler birliği ilkesiyle hareket etmiştir.
III. Ayaklanmalar düzenli ordu tarafından bastırılmıştır.
IV. Halkı bilgilendirmek için basın kuruluşlarından faydalanılmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Artvin ÖDM

TBMM’ye karşı çıkan isyanların bastırılması için yine TBMM tarafından Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmıştır. Ayrıca Hıyanet-i Vataniye Kanunu’na ek olarak üyeleri milletvekillerinden oluşan İstiklal Mahkemelerinin kurulmasına karar verilmiştir. Milli Mücadele döneminde İstiklal Mahkemeleri yakalanan suçluları yakalandıkları yerde yargılama yetkisine de sahip olmuşlardır.

Bu uygulamalarla ilgili olarak,

I. Yargılama sürecini hızlandırmak amaçlanmıştır.
II. Hukuk birliği gerçekleştirilmiştir.
III. Yargı bağımsızlığı sağlanmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Gümüşhane ÖDM

23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi zor koşullarda Ankara’da açılmıştır. Son Osmanlı Mebusan Meclisinde tutuklanmayan mebuslarda meclise davet edilmiştir. Ayrıca yasama ile yürütme güçleri daha hızlı karar almak için mecliste toplanmış ve meclis başkanı hükûmetinde başkanı sayılmıştır. TBMM’nin açılmasıyla beraber devlet yönetiminde iki başlılık ortaya çıkmıştır. TBMM’yi istemeyen güçler tarafından isyanlar çıkartılmış ve bu isyanları İstanbul Hükûmeti de desteklemiştir. TBMM bu isyanları engellemek için Hıyanet-i Vataniye kanunu çıkartmış ve İstiklal Mahkemeleri kurarak bunları cezalandırmıştır.

Verilen metinden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Mersin ÖDM

Büyük Millet Meclisinin kendisine karşı çıkarılan ayaklanmalara yönelik almış olduğu bazı önlemler şu şekildedir:
• İstanbul Hükûmeti ile her türlü haberleşme ve ilişki kesildi.
• Şeyhülislamın fetvasına karşılık Ankara Müftüsü Rıfat Efendi ve Anadolu’daki birçok müftünün imzası ile millî mücadeleyi destekleyen karşı fetva yayımlandı.
• Hıyanet-i Vataniye Kanunu (29 Nisan 1920) çıkarılarak TBMM’nin otoritesi artırıldı ve suçluları yargılamak için İstiklal Mahkemeleri kuruldu.

Verilen maddelere göre Büyük Millet Meclisinin,

I. Siyasi
II. Askerî
III. Hukuki
IV. Dinî

alanların hangilerinde önlem aldığı söylenebilir?

Samsun ÖDM

Kuvâ-yı İnzibatiye İsyanı

İngilizlerin isteğiyle Süleyman Şefik tarafından hazırlanan Kuvâ-yı İnzibatiye Ordusu’nun temel amacı, Kuvâyı Milliye birliklerini Boğazlar çevresinden uzak tutmaktı. Kuvâ-yı İnzibatiye’nin Adapazarı ve çevresinde başlattığı ayaklanma, Çerkez Ethem ve Refet Bele’ye bağlı Kuvâ-yı Milliye kuvvetleri tarafından bastırıldı.

Çerkez Ethem İsyanı 

Vatan savunmasında kendi birliğiyle görev yapan Çerkez Ethem, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kurulmasından sonra düzenli ordunun içinde yer almak istemedi. Bu nedenle TBMM’ye karşı isyan başlattı. Kendi birliği olan Kuvâyı Seyyare ile başarılı hizmetleri olan Çerkez Ethem, düzenli ordu birliklerine karşı duramayacağını anlayınca Yunan ordusuna sığındı.

Verilen olaylardan hareketle aşağıdakilerden hangisi ulaşılamaz?

Amasya ÖDM

Damat Ferit Hükûmeti’nin şeyhülislamı Dürrizade Abdullah’ın Mustafa Kemal ve milletvekilleri için hazırladığı fetvasına göre “hainlerin devlete karşı ayaklandığı ve katledilmelerinin meşru olduğu ” ilan ediliyordu. Bu fetva; İngiliz-Yunan uçakları tarafından Anadolu’da halkın üzerine atılıyor, TBMM Hükûmeti’ne karşı halk açıkça isyana teşvik ediliyordu.

Aşağıdakilerden hangisi TBMM’nin isyanlar karşısında aldığı tedbirlerden değildir?

Konya ÖDM

Büyük Millet Meclisinin çıkardığı Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun bazı maddeleri şöyledir:
• Büyük Millet Meclisine karşı düşünce veya uygulamalarıyla, yazdıkları yazılarla muhalefet edenler vatan haini olarak kabul edilecekti.
• Vatan hainliği yapanlar en ağır şekilde cezalandırılacaktı.
• Olağanüstü ve aceleyi gerektiren durumlarda zanlının yakalandığı yerdeki ceza mahkemesi de yargılama ve karar vermeye yetkili olacaktı.

Bu maddelere göre Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun en kapsamlı amacı aşağıdakilerden hangisidir?

Ankara ÖDM

Ankara’da yeni bir meclis ve hükûmetin kurulması işgal devletlerini ve İstanbul Hükümeti’ni rahatsız etti. İstanbul Hükûmeti Anadolu’daki hareketin önderlerini karalayarak ayaklanmalar çıkarmak için dönemin şeyhülislamından fetva aldı ve düşman uçaklarıyla yurdun her tarafına havadan atarak dağıttı. Ayrıca Mustafa Kemal ve arkadaşları hakkında İstanbul’da bir mahkemede idam kararı çıkarttı. Yapılan bu kışkırtmalar bazı insanların kurtuluş mücadelesine karşı beslediği temiz duyguları kısmen de olsa etkiledi ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde TBMM’ye karşı ayaklanmalar çıktı.

Aşağıdakilerden hangisi TBMM’nin bu ayaklanmalara karşı aldığı önlemler arasında değildir?

Düzce ÖDM

Büyük Millet Meclisi, Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu kabul ederek isyancıları yargılamak amacıyla İstiklal Mahkemelerini kurmuştur. Olağanüstü yetkilere sahip bu mahkemelerin hâkimleri milletvekilleri arasından seçilmiştir. Ayrıca halkın doğru bilgilendirilmesi amacıyla Anadolu Ajansından yararlanılmıştır. Anadolu fetvası, Hıyanet-i Vataniye Kanunu, İstiklal Mahkemeleri ve Kuvâ-yı Milliye birliklerinin çabalarıyla isyanlar bastırılmıştır.

Paragrafta verilen bilgiler dikkate alındığında TBMM,

I. Yasama
II. İletişim
III. Yargı
IV. Din

unsurlarından hangilerini kullanarak isyanlar ile mücadele etmiştir?