827 TBMM’ye Karşı Çıkan Ayaklanmalar Çıkmış Sorular Testi

TEOG 2014

Hıyanet-i Vataniye Kanunu'nun Büyük Millet Meclisinde görüşüldüğü günlerdeydi. İstanbul Hükümetinin tayin ettiği Erzurum valisi, Erzurum'a doğru yola çıkmıştı. Bu haberi alan bazı vekiller, Mecliste, Reşit Paşa adındaki valinin yolda öldürülmesini önerdiler. Bu kanunsuz teklife Mustafa Kemal Paşa; "Ne diyorsunuz? Eşkiya gibi dağda, komiteci gibi sokakta adam mı vuracağız? Bizim devlet anlayışımızda bu yoktur. Bundan sonra bu memlekette vatandaş ancak mahkeme kararıyla cezalandırılır." şeklinde yanıt vermiştir.

Mustafa Kemal'in bu parçadaki yanıtı, aşağıdakilerden hangisini savunduğuna kanıt gösterilebilir?

TEOG 2014

İstanbul Hükûmeti, dönemin şeyhülislamına Millî Mücadele’ye katılanları ve Mustafa Kemal Paşa’yı, padişaha karşı hareket edenler olarak gösteren bir fetva yayımlattı. Bu fetva ile Anadolu’da yükselen Millî Mücadele’yi durdurmayı amaçladı. Buna karşılık Mustafa Kemal Paşa da Ankara Müftüsü Mehmet Rıfat Börekçi’ye, Millî Mücadele'yi destekleyen bir fetva yayımlattı. Bu da halkın Anadolu’daki harekete olan bağlılığını artırdı.

Metindeki bu durum, Mustafa Kemal’in hangi liderlik yeteneği ile ilişkilendirilebilir?

LGS 2020

Büyük Millet Meclisine karşı Anadolu’nun pek çok yerinde ayaklanmalar çıktı. Bu ayaklanmaların çıkmasında İstanbul yönetimi ve İtilaf Devletleri’nin zararlı faaliyetleri etkili oldu.1920 yılı boyunca süren bu ayaklanmaların amacı Kuvâ-yı Millîye’yi etkisiz hâle getirmek ve bağımsızlık hareketini boğmaktı.  Ayaklanmalar, Büyük Millet Meclisini uzun süre uğraştırdı. İnsan ve malzeme kaybedildi. Başta Yunanlar olmak üzere düşman hareketleri daha serbest hâle geldi. Ancak her şeye rağmen ayaklanmalar bastırılarak meclisin otoritesi korundu.
Bu bilgilerden hareketle Büyük Millet Meclisine karşı ayaklanmaların sonuçları ile ilgili,
I. Millî Mücadele sürecinin uzamasına sebep olmuştur.
II. Askerî imkânların bir kısmının gereksiz bir biçimde tüketilmesine neden olmuştur.
III. Büyük Millet Meclisi, çalışmalarına ara vermek zorunda kalmıştır.
IV. Anadolu’daki bütün işgaller sona ermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

SBS 2009

“Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun Büyük Millet Meclisinde görüşüldüğü günlerde idi. İstanbul Hükûmetinin tayin ettiği Erzurum valisi, Erzurum’a doğru yola çıkmıştı. Bu haberi alan bazı vekiller mecliste, Reşit Paşa adındaki valinin yolda öldürülmesini önerdiler. Bu kanunsuz teklife Mustafa Kemal Paşa şöyle yanıt verdi: ‘Ne diyorsunuz? Eşkiya gibi dağda, komiteci gibi sokakta adam mı vuracağız? Bizim devlet anlayışımızda bu yoktur. Bundan sonra bu memlekette vatandaş ancak mahkeme kararıyla cezalandırılır.’’

Mustafa Kemal Paşa, bu cevabıyla aşağıdaki devlet anlayışlarından hangisini vurgulamıştır?

TEOG 2015

İstanbul’un, İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilmesi sonucunda Mebusan Meclisi kapatıldı. Böylece millet, iradesini temsil edecek ve haklarını savunacak bir organdan yoksun kaldı. Bu gelişme üzerine harekete geçen Mustafa Kemal, Ankara’da Büyük Millet Meclisini açtı.

Verilen gelişme karşısında Mustafa Kemal’in gösterdiği tutumdan onun hangi liderlik yeteneği çıkarılabilir?