6. Sınıf 5. Ünite Sözlüğü
6. Sınıf 5. Ünite Kavramlar Sözlüğü
Ağıl: Hayvanların barındığı, çevresi taş veya ahşap ile çevrili yerlerdir.
Akarsu Debisi: Akarsuyun herhangi bir kesitinden birim zamanda geçen su miktarına (m3) akım veya debi denir.
Akarsu Rejimi: Akarsuyun akımının yıl içerisinde gösterdiği değişmelere rejim ya da akım düzeni denir.
Baklagil: Bakla, fasulye, akasya, keçiboynuzu vb. badıçlı pek çok sebze ve ağacı içine alan, iki çenekli ayrı taç yapraklılardan büyük bir bitki familyası
Bakliyat: Baklagillerden elde edilen ürün.
Baytar: Mesleği hayvan hastalıklarını teşhis ve tedâvi etmek olan kimse, hayvan hekimi, veteriner.
Bütçe: Devletin, bir kuruluşun, bir aile veya bir kimsenin gelecekteki belirli bir süre için tasarladığı
gelir ve giderlerin tümü.
Cevher: Yer altında taş ve toprakla karışık halde bulunan maden. Değerli taş.
Çeltik: Kabuğu ayıklanmamış pirinç
Doğal Kaynak: Doğada kendiliğinden oluşmuş meydana gelme aşamalarında insanın herhangi bir rolünün bulunmadığı bütün zenginlik kaynakları.
Döviz: Yabancı ülke parası.
Ekoloji: Canlı varlıkların ilişkilerini tek veya birlikte alıp inceleyen bilim dalı.
Ekonomik Faaliyet: İnsanların yaşamlarını devam ettirmek için yaptıkları işlerin tamamı.
Emek: Bir işin yapılması için harcanan beden veya kafa gücü.
Emlak: Arsa ve üzerinde bulunan binadan, bahçeden veya suyolu gibi doğal kaynaklardan oluşan, taşınamaz mülktür.
Erozyon: Yer kabuğunun üzerindeki toprakların, başta akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle aşındırılıp, yerinden koparılması, bir yerden başka bir yere taşınması.
Girişimci: Ticaret endüstri vb. alanlarda sermaye koyarak girişimde bulunan kimse, müteşebbis.
Gübre: Verimini artırmak için toprağa dökülen her türlü hayvan dışkısı, kimyasal veya bitkisel
madde.
Ham madde: Sanayide bir ürün ya da yapının elde edilmesinde kullanılan gerekli bileşenlerin işlenip elde edilmesinden önceki durumudur.
Hasat: Ürün kaldırma, ekin biçme işi.
Hava Kirliliği: Canlıların ve çevrenin zarar görmesine neden olacak kadar çok miktarda gazlar, kimyasallar veya organik maddelerin havada bulunması.
Hidroelektrik: Su gücü ile elektrik elde etme işi
Hizmet sektörü: Turizm, bankacılık, ulaşım gibi alanlardaki ekonomik faaliyetlerdir.
Hububat: Tahıl.
İktisat: Ekonomi
İlgi: Belirli bir olay veya etkinliğe yakınlık duyma, ondan hoşlanma.
İmalat: İşlenerek yapılan üretim.
İpek: İpek böceğinin ürettiği, yumuşak, çok sağlam, dayanıklı, parlak bir liftir.
İstihdam: Bir işe yerleştirme,
İskân: Bir yere insanların yerleştirilmesi, yurt edinme
İsraf: Gereksiz yere para, zaman, emek harcama savurganlık.
İstek: Bir şeye duyulan eğilim, arzu.
İş gücü: Belli bir süre içinde bir şey yapmak için harcanan kol ve kafa gücü.
İşletme: Tarım, sanayi, ticaret, bankacılık vb. iş alanlarında, kâr amacıyla bir sermaye yatırılarak kurulan kurum.
Jeotermal: Yer kabuğunun iç kısımlarında ısınan sıcak su veya bunlardan elde edilen enerji.
Kalfa: Çırak ile usta arasında bulunan zanaatçı
KDV: Yapılan mal ve hizmet teslimlerinde, mal ve hizmeti teslim edenin ödediği ancak teslim alana yüklenen bir harcama vergisidir.
Kereste: Tomrukların belirli ölçülere göre uzunluğuna biçilmesiyle elde edilen marangozluk ve yapı gereci.
Kişilik: Bir insanı diğer insanlardan ayırıp kendine özgü kılan bedensel, zihinsel ve ruhsal özelliklerinin bütünüdür.
Kombina: Hayvancılık yapılan yerlerde olan et tesisi.
Konfeksiyon: Hazır giyim eşyası diken sanayi kolu.
Konserve: Uzun süre saklanmak üzere bozulmayacak duruma getirilmiş yiyeceklerdir.
Kooperatif: İnsanların ihtiyaçlarını az bir maliyetle karşılamak amacıyla kurulan kâr amacı gütmeyen karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle kurulan tüzel kişiliklerdir.
Koza: İpek böceğinin ördüğü ve içine kapandığı korunak.
Kömür: Siyah renkli, bitkisel yanaklı, içinde yüksek oranda karbon bulunan katı yakıt.
Kültür balıkçılığı: Özel havuzlarda yapılan balık üretme ve satma faaaliyeti.
Kümes: Tavuk, hindi vb. evcil hayvanların barınmasına yarayan kapalı yer.
Küresel: Dünya ölçüsünde geniş bir bakış açısıyla benimsenen.
Küresel Isınma: Dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda görülen artış.
Küresel Sorun: Yeryüzünde yaşayan insanların tümünü ilgilendiren sorunlardır.
Liman: Gemilerin barınmalarına, yük alıp boşaltmalarına, yolcu indirip bindirmelerine yarayan doğal veya yapay sığınak.
Maden: Yer kabuğunun bazı bölgelerinde çeşitli iç ve dış doğal etkenlerle oluşan, ekonomik yönden değer taşıyan mineral.
Madencilik: Yer altında bulunan cevher, sanayi hammaddesi, kömür ve petrol gibi ekonomik değeri olan herhangi bir maddeyi yeryüzüne çıkarıp onu paraya dönüştürme işidir.
Maliyet: Üretimde bir mal elde edilinceye kadar harcanan ücret
Manda: Sığıra benzemekle birlikte ondan daha iri ve güçlü, kara renkli, uzun seyrek kıllı, gücünden, sütünden, derisinden vb. yararlanılan bir hayvan.
Mandıra: Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların süt elde etmek amacıyla beslenip barındırıldığı, süt ve süt ürünlerinin üretildiği çiftlik ya da üreticiden satın alınan sütlerle süt ürünleri üretip satan yer.
Mera Hayvancılığı: Hayvanların doğal ortamda otlatılarak beslenmesi şeklinde yapılan hayvancılıktır.
Mesire: Gezinti yeri, gezilecek yer.
Meslek: Bir kişinin geçimini sağlamak için yaptığı sürekli iş.
Mimar: Yapıların planını yapıp bunların gerçekleşmesini sağlayan kimse.
Mühendis: Bilim insanlarının ürettiği teorik bilgiyi tekniker ve teknisyenlerin uygulayabileceği pratik bilgiye dönüştüren kişidir.
Mükellef: Yükümlü.
Nadas: Tarlayı zararlı otlardan temizlemek, verimini arttırmak amacıyla, sürüp dinlenmeye bırakmak.
Nitelikli İnsan: İyi eğitim almış, yeteneği ve isteği doğrultusunda becerili olan kişi.
Otomotiv: Motorlu taşıt yapımıyla uğraşan sanayi kolu.
Özgüven: İnsanın kendine güvenme duygusu.
Proje: Gerçekleştirilmek istenen tasarı.
Rafineri: Şeker, petrol vb. maddelerin arıtıldığı yer.
Rafting: Raft adı verilen botlarla, debisi yüksek nehirlerde yapılan bir nehir sporudur.
Reçine: Katı ya da yarı akışkan, billurlaştırılması güç, suda çözünmeyen, organik çözücülerde çözünen, ısıtılınca yumuşayan ve eriyen madde.
Rezerv: Yatağında ya da havzasında bulunduğu hesaplanan, henüz işletilmemiş maden.
Santral: Elektrik üreten yer.
Sanayi: Ham maddeleri işlemek, enerji kaynaklarını yaratmak için kullanılan yöntemlerin ve araçların bütünü, işleyim, endüstri.
Sektör: Aynı işi yapan topluluk.
Sera: Mevsim dışı sebze ve meyve üretmek amacıyla cam veya plâstikten yapılmış kapalı tarımsal üretim alanları.
Seramik: Yüksek ısıda pişirilmiş topraktan yapılan vazo, çanak, çömlek vb. nesne.
Sermaye: Bir ticaret işinin kurulması, yürütülmesi için gereken anapara ve paraya çevrilebilir malların tamamı, varlık, servet.
Tahıl: Buğdaygillerden hasat edilen ürünlere ve onların tohumlarına verilen isim.
Teknisyen: Bir işin bilim yönünden çok, uygulama ve pratik yönü ile uğraşan kimse.
Tasarruf: Para biriktirme var olan kaynakları bilinçli kullanma.
Tenör: Bir cevherin içerisinde bulunan değerli metal miktarını belirtmek amacıyla kullanılan bir terimdir.
Üretim: Topraktan, hayvanlardan, bitkilerden vb. ürün sağlama, mal ve hizmet olarak yeni şeyler ortaya koyma, üretme işi.
Vergi: kamu hizmetlerine harcanmak üzere devletin, yerel yönetimlerin yasalara göre doğrudan doğruya ya da kimi maddelerin, hizmetlerin fiyatları üstüne ekleyerek dolaylı yoldan yurttaşlardan topladığı para.
Yatırım: Birikimlerin gelir sağlamak amacıyla kalıcı biçimde kullanılması.
Yenilenebilir Enerji: Doğadaki kaynaklardan elde edilebilen ve doğa tarafından daimi olarak takviye edilebilen enerji.
Yenilenemez Enerji: Fosil yakıtlardan elde edilen insanlar tarafından tüketilen ve zamanla yeri doldurulamayanenerji kaynaklarıdır.
Yetenek: Bir kimsenin bir şeyi anlama veya yapabilme niteliği kabiliyet.
Diğer Ünitelere Ait Sosyal Bilgiler Kavram Sözlüğü