8. Sınıf 2. İzleme Sınavı – Sivas KÖPRÜ Projesi

Mustafa Kemal’in doğduğu Selanik, önemli bir liman şehri olmanın yanında demir yolu ile Belgrad, Manastır ve İstanbul gibi şehirlere bağlanmaktaydı. Bu durum Selanik’in hem batı ile etkileşimini kolaylaştırmış hem de sosyal ve kültürel yönden gelişmesine zemin hazırlamıştır. Avrupa’da çıkarılan gazete, dergi ve kitaplardaki fikirler çok uluslu yapıya sahip olan Selanik üzerinden Osmanlı ülkesine yayılıyordu.

Verilen metne göre Selanik’in;

I. Çok uluslu yapıya sahiptir.
II. Deniz ve demiryolu ulaşımı gelişmiştir.
III. Kültürel yönden gelişmiştir.

özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir?

• Öğrenim ve askerlik hayatı boyunca ülke sorunlarıyla yakından ilgilenmiştir.
• İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin üyelerinden tepki göreceğini bildiği hâlde İttihatçıların kongrelerinde ordunun siyasetten ayrı tutulması gerektiğini söylemiştir.
• Askerî rüştiyede matematiğe; idadide hitabet, edebiyat ve tarihe; Harp okulu ve akademisinde ise siyasete ilgi duymuştur.

Verilen bilgiler incelendiğinde Mustafa Kemal’in kişilik özelliklerinden hangisine ulaşılamaz?

Osmanlı Devleti, Kafkas Cephesi’nde Ermenilerin Ruslarla iş birliğini önlemek ve halka yönelik saldırılarını durdurmak için 27 Mayıs 1915 tarihinde Sevk ve İskân Kanunu’nu çıkardı. Ruslarla iş birliği yapan, casusluk faaliyetinde bulunan ve katliama girişen Ermeniler, Sevk ve İskân Kanunu’nun çıkarılmasıyla Osmanlı toprağı olan Suriye’ye zorunlu göçe tabi tutuldu. Göç ettirilen Ermenilerin vergileri ertelendi. Diledikleri eşyaları almalarına izin verildi. Can ve mal güvenliklerinin korunması, ihtiyaçlarının giderilmesi için devlet yetkilileri görevlendirildi. Güvenliklerini sağlamak için de karakollar kuruldu. I.Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle Sevk ve İskân Kanunu ile göç ettirilen  Ermenilerin eski yerlerine dönmesi için “Geri Dönüş Kararnamesi” yayımlandı. 

Verilen bilgilere göre Sevk ve İskân Kanunu ile aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenemez?

Almanya ve Osmanlı Devleti arasında 19. yüzyılın sonlarına doğru gelişen temasların karakterini belirleyen güç, büyük ölçüde Alman İmparatorluğu’nun “Dünya Siyaseti” adını verdiği emperyalist siyaset olmuştur. İktisadi ve askeri alanda atılım yapan Alman İmparatorluğu, yayılmak ve sömürge elde etmek hırsıyla Osmanlı Devleti’nde yeşerttiği emperyalist stratejilerle Doğu’da arzu ettiği yerleri almak niyetindeydi.

Buna göre Almanya’nın, Osmanlı Devleti’ne yakınlaşmasının altında yatan neden aşağıdakilerden hangisidir?

İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’ne Mondros Mütarekesi'ni imzalatarak gizli antlaşmalarla daha önce paylaştıkları Osmanlı topraklarını işgal etmek için hukuki dayanağı elde etmiş oldu. Mondros’un maddelerine bakıldığında Osmanlı Devleti her türlü işgale karşı açık hâle gelmişti. İşgallere karşı koymasını engellemek için de bütün tedbirler alınarak Osmanlı Devleti savunmasız hâle getirilmişti. Özellikle Mondros Mütarekesi'nin 7 ve 24. maddeleri, İtilaf  Devletleri’nin Osmanlı topraklarında istedikleri yerleri işgal etmelerine zemin hazırlamıştı. 

Verilen metne bakıldığında Mondros Mütarekesi’nin maddelerinin hangisinden bahsedilmemiştir? 

Mustafa Kemal, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmesi üzerine Sofya Ateşemiliterliği'nden alınarak cephede görevlendirilmeyi istedi. Sonunda, doğrudan Başkomutan Vekili Enver Paşa’ya yazarak Sofya’da daha fazla  almak istemediğini, görev verilmeyecekse açıkça söylenmesini istedi. Aralık başında gönderdiği mektupta şunları yazıyordu: “Vatanın savunulmasına yönelik etkin görevden daha önemli ve yüce bir görev olamaz. Arkadaşlarım cephede,  ateş hattında savaşırken ben Sofya’da ateşemiliterlik yapamam. Eğer birinci sınıf subay olma yeterliliğinde değilsem lütfen söyleyiniz.” 

Verilen metne göre Mustafa Kemal için aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlış olur?

Kuvayı Milliye birliklerine eli silah tutan kadın-erkek bütün vatanseverler katılmıştır. Büyük çoğunluğunu sivil halkın oluşturduğu bu birliklerin ihtiyaçları da yine halk tarafından karşılanmıştır. Kuvayı Milliye birlikleri, düzenli ordu kurulana kadar işgalci devletlere karşı mücadele etmiştir. Büyük Millet Meclisi açıldıktan sonra meclise karşı çıkarılan isyanların bastırılmasında görev almıştır. Daha sonra ise Kuvayı Milliye birlikleri birleştirilerek düzenli orduya dönüşmüştür.

Verilen bilgilere bakılarak Kuvayı Milliye birlikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Tabloda verilen bilgilere göre azınlıkların kurdukları cemiyetlerle ilgili yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

Yurdun dört bir yanından gelen delegeler tarafından Erzurum Kongresi kararları tekrar görüşülerek onaylandı. Manda ve himaye fikri tekrar tartışıldı ve kesin olarak reddedildi. Millî Cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i
Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirildi. Temsil Heyeti’ne yeni üyeler eklenerek bu heyetin yetkileri, tüm yurdu kapsar hâle getirildi. 

Sivas Kongresi’nde alınan kararlara bakılarak aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

• Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir.
• Osmanlı Hükûmeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir.
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
• Milletin içinde bulunduğu durumu dünyaya duyurmak için her türlü baskıdan uzak, millî bir kurul oluşturulmalıdır.

Amasya Genelgesi’nin verilen maddelerinden yola çıkarak yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?