Muğla Menteşe MEM LGS Deneme Sınavı 1 (Kasım)

Muğla Menteşe MEM

30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmış ve Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’ndan çekilmiştir. Devletin savaştan çekilmesi üzerine Mustafa Kemal 13 Kasım 1918’de İstanbul’a dönmüştür. İstanbul’da bulunduğu günlerde Mustafa Kemal, 20 Aralık 1918 gecesi Ali Fuat Paşa ile Şişli’deki evde bir görüşme yapmıştır. Ali Fuat Paşa anılarında, o gece aldıkları kararları şöyle sıralamıştır:

1. Orduların terhisini derhal durdurmak,
2. Yurdun savunması için gereken silah ve cephaneyi düşmana vermemek,
3. Genç ve kuvvetli komutanları kıtaları başında bulundurmak, İstanbul’dakileri Anadolu’ya göndermek,
4. Halkın maneviyatını yükseltmek,

Alınan bu kararlar aşağıdakilerden hangisinin kanıtı niteliğindedir?

Muğla Menteşe MEM

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde öğretmen ‘‘Mustafa Kemal’i Milli Mücadelenin liderliğine taşıyan askeri gelişmeler nelerdir?’’ sorusunu sormuştur. Öğrenciler şu şekilde cevaplar vermişlerdir:

Özgür: Askeri dehası sayesinde Çanakkale’de savaşın kazanılmasını sağlamıştır.
Aylin: Kafkas Cephesi’nde Muş ve Bitlis’in Ruslardan geri alınmasını sağlamıştır.
Emre: Sofya’da Ataşe olarak görev yaparken bölgedeki Türklerin sorunları ile yakından ilgilenmiştir.
Tuğba: Derne ve Tobruk’ta yerel halkı örgütleyerek İtalyanlara karşı başarılı bir direniş sergilemiştir.

Buna göre hangi öğrenci soruyu yanlış cevaplamıştır?

Muğla Menteşe MEM

Erzurum Kongresi’nde; “Kuva-yı Milliye’yi etkin ve ulusal iradeyi egemen kılmak temel ilkedir.” kararı yer almıştır.
Amasya Genelgesi’nin;

I. Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim ve kararı kurtaracaktır.
II. İstanbul hükümeti, üzerine aldığı sorumluluğun gereğini yerine getirememektedir. Bu durum ulusumuzu yok olmuş gibi göstermektedir.
III. Yurdun bütünlüğü, ulusun bağımsızlığı tehlikededir.

kararlarından hangileri, Erzurum Kongresinin aldığı kararı destekler niteliktedir?

Muğla Menteşe MEM

Osmanlı Devleti XIX. yüzyılda Avrupalı devletlerden yüksek faizle borç alarak giderlerini karşılamaya çalıştı. İlk kez Kırım Savaşı sırasında alınan borçlar büyük oranda israf edildi. Devlet, otuz yıl içinde borçlarının faizini dahi ödeyemez hâle gelerek iflas etti. Bunun üzerine alacaklı devletler Osmanlı yönetiminin çağrısıyla bir araya gelerek Düyun-u Umumiye adında uluslararası bir teşkilat kurdular (1881). Osmanlı gelir kaynaklarının büyük bir kısmına el koyan bu teşkilat, vergileri topluyor ve alacaklı devletler  arasında paylaştırıyordu. Osmanlı Devleti kapitülasyonlar ve Düyun-u Umumiye teşkilatının etkisiyle ekonomik bağımsızlığını kaybetti. Bu durum devletin siyasi bağımsızlığına da zarar verdi.

Bu bilgilere göre Osmanlı Devleti ile ilgili;

I. Ekonomisini kontrol edememektedir.
II. Dış borcunu ödeyemeyecek durumdadır.
III. Ekonomik olumsuzluk, bağımsız hareket etmesine engel olmaktadır.

yorumlarından hangileri söylenebilir?

Muğla Menteşe MEM

Osmanlı Devleti savaşa girdikten sonra Kafkasya, Çanakkale, Irak, Kanal, Suriye - Filistin, Hicaz - Yemen, Romanya, Galiçya ve Makedonya cephelerinde savaşmıştır.

Bu durum ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Muğla Menteşe MEM

Mustafa Kemal Manastır Askeri İdadisinde okurken Fransız yazar ve düşünürlerin eserlerini okuyarak adalet, eşitlik, özgürlük ve insan hakları düşüncelerinden etkilendi. Türk yazar ve düşünürlerden vatanseverlik, Türk milliyetçiliği gibi fikirler edindi. Öğretmelerinin ve arkadaşlarının etkisiyle tarihe, şiire ve hitabete ilgisi arttı.

Buna göre Manastır Askeri İdadisi yılları, Mustafa Kemal’in aşağıda verilen kişilik özelliklerinden hangisinin ortaya çıkmasında etkili olmuştur?

Muğla Menteşe MEM

Mustafa Kemal Paşa Kuva-yı Milliye’nin kuruluşunu şöyle açıklar:

Hükümet merkezi, düşmanların şiddetli çemberi içindeydi. Siyasal ve askerî bir çember vardı. İşte böyle bir çember içinde yurdu savunacak, ulusun ve devletin bağımsızlığını koruyacak kuvvetlere emrediyorlardı. Bu biçimde yapılan emirlerle, devlet ve ulusun araçları temel görevlerini yapamıyorlardı. Yapamazlardı da. Bu araçları savunmanın birincisi olan ordu da, “ordu” adını korumakla birlikte, elbette temel görevini yerine getirmekten yoksundu. İşte bunun içindir ki yurdu savunmak ve korumak olan temel görevi yerine getirmek, doğrudan doğruya, ulusun kendisine kalıyor. Buna Kuva-yı Milliye diyoruz.

Mustafa Kemal Paşa’nın anlatımına göre, Kuva-yı Milliye’nin ortaya çıkışında aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?

Muğla Menteşe MEM

TBMM’NİN ALDIĞI İLK KARARLAR:

» Hükümet kurmak zorunludur. Geçici olduğu bildirilerek bir hükümet başkanı tanımak ya da padişah vekili ortaya çıkarmak uygun değildir.
» Mecliste yoğunlaşan ulusal iradenin milletin alın yazısına doğrudan doğruya el koymasını kabul etmek temel ilkedir. BMM’nin üstünde bir güç yoktur.
» TBMM yasama (Yasa yapma yetkisi) ve yürütme (Ülkede eğitim, sağlık vs. işleri yürütme yetkisi) yetkilerini kendinde toplamıştır.
» Padişah ve halife baskı ve zordan kurtulduğu zaman, meclisin düzenleyeceği yasal ilkeler içinde durumunu alır.

TBMM’nin aldığı ilk kararlar ile ilgili varılan yargılardan hangisi yanlıştır?

Muğla Menteşe MEM

Ailesi: Her çocuk gibi Mustafa Kemal de ilk terbiye veilhamını ailesinden aldı. Ancak Mustafa her şeyi başkasından bekleyen bir karaktere sahip değildi. Daha çocukluğundan itibaren kendini yetiştirmek için üstün gayret gösterdi. O, yapması gerekenleri düşünür, keşfeder ve uygulardı.

Yüzbaşı Mustafa Bey ( Matematik Öğretmeni): Olgun” anlamına gelen Kemal ismini, Mustafa’ya hediye etti. Mustafa Efendi, onun kendine güveninin oluşumunda ve liderlik özelliklerinin ortaya çıkmasında çok önemli etkilerde bulunmuştur.

Yüzbaşı Nakiyüddin ( Fransızca Öğretmeni): Mustafa Kemal’e Fransızcanın ilk bilgilerini öğretmekle yetinmeyip bağımsızlık, vatan sevgisi, Türk kültürü, ülkenin ve toplumun geleceği hakkındaki ilk düşünceleri de aşılayan öğretenlerinden biridir.

Topçu Kolağası Mehmet Tevfik Bey (Tarih Öğretmeni): Derslerinde Fransız İhtilali ve düşünürlerinden de bahseder, öğrencilerinin ufkunu genişletir, coşku ve heyecanına ortak olurdu. Mustafa kemal, kendisinde tarihe karşı ilgi ve sevgi oluşturan bu öğretmeni hakkında ”Kendisine minnet borcum var. Bana yeni bir ufuk açtı” diyerek ondan övgüyle bahsetmiştir.”

Kurmay Yarbay Nuri Bey (Tabiye Öğretmeni): Nuri Bey öğrencilerine “Bir kurmay subay, askerlik dışında kalan bilgilerle de donatılmış olmalıdır. Yarın hepiniz bir komutan olacak, sorumluluk yükleneceksiniz.” Diye uyarılarda bulunup değişik alanlarda kitap okumalarını önermiştir. Nuri Bey’in anlattığı gerilla savaşları konusu Mustafa Kemal’in özellikle ilgisini çekmiştir.

Bu bilgilere göre aşağıdaki seçeneklerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Muğla Menteşe MEM

I. Dünya Savaşı öncesinde İngiltere büyük bir sömürge imparatorluğu kurmuştu. Siyasal birliğini geç tamamlayan
Almanya ise gelişen sanayisi için ham madde ve pazar arayışı içine girdi. Almanya, bir yandan İngiltere’nin sömürgelerine göz dikerken diğer yandan zengin kömür havzası olan Alsas-Loren bölgesini Fransa’dan aldı. Fransa bu bölgeyi
geri alabilmek için İngiltere ile yakınlaştı. Siyasal birliğini geç tamamlayan devletlerden İtalya ise Kuzey Afrika ve Doğu
Akdeniz’de yayılmaya çalıştı. İtalya ve Almanya’nın sömürge arayışı içine girmeleri İngiltere’yi endişelendirdi. İngiltere,
Uzak Doğu’daki sömürgelerine giden deniz yolu üzerindeki Mısır’ı işgal etti. Alman tehdidine karşı Rusya ile yakınlaştı.
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ise Balkanlar ve Doğu Avrupa’da hâkimiyet kurmaya çalışıyordu. Aynı bölge Rusya’nın da yayılma sahasıydı. Rusya “Panslavizm” politikasıyla Balkanlardaki Slav kökenli ulusları Osmanlı Devleti’nden
kopararak kendi hâkimiyeti altına almaya ve Balkanlar üzerinden Akdeniz’e inmeye çalışıyordu.

Buna göre I. Dünya Savaşı öncesi durumla ilgili;

I. Savaşın siyasi ve ekonomik nedenleri vardır.
II. Almanya sömürgelerine giden yolu güvence altına almak istemektedir.
III. Devletler arası çıkar çatışmaları vardır.
IV. Balkanlar önemli bir mücadele alanı olmuştur.

bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?