8. Sınıf Online Deneme Sınavı 2

Osmanlı Devleti'ni içinde bulunduğu zor durumdan kurtarmak isteyen bazı devlet adamları ve aydınlar birbirinden farklı düşünceler ortaya koydular. Devlet yöneticileri çeşitli çalışmalar yaptılar. Bunlardan  birisi de 1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı’dır. Tanzimat Fermanı ile din, dil, ırk farkı gözetmeksizin bütün Osmanlı vatandaşlarının kanun önünde denk olduğu; can ve mal güvenliği ile namus dokunulmazlığının devlet güvencesinde olduğu vurgulandı.

Osmanlı yöneticilerinin almış oldukları bu önlemler Osmanlı Devleti'ni dağılmaktan kurtarmak için ortaya atılan fikir akımlarından hangisi ile ilişkilendirilebilir?

Mustafa Kemal’in başkan seçildiği Erzurum Kongresi’nde alınan kararlardan bazıları aşağıda verilmiştir: 

• Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, bölünemez.
• Yabancı işgal ve müdahalesine karşı Osmanlı Hükûmeti vazifesini yapamaz hâle gelirse millet topyekûn direnişe geçecek ve kendini savunacaktır.
• Kuvâ-yı Millîye’yi tek kuvvet olarak tanımak ve millî iradeyi hâkim kılmak esastır.
• Hristiyan azınlıklara siyasi hâkimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.
• Manda ve himaye kabul edilemez.

Erzurum Kongresi'nin verilen maddelerine göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Kurtuluş Savaşı'nda mücadele ettiğimiz cephelere gösteren haritaya bakarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

“Bina henüz tamamlanmamıştı. Kiremitleri döşenmemişti. Kiremit yetmedi. Ankaralılar kendi çatılarından kucak kucak kiremit taşıyarak çatıyı kapattılar. Bu manzara çok anlamlıydı. Mecliste mebusların oturacağı sıra bile yoktu. Ankara Muallim Mektebinden sıralar getirildi. O tarihte Ankara’da elektrik de yoktu. Kahvelerin birinden alınan petrol lambası asılarak aydınlatma meselesi halledildi.” Mustafa Küçük I. TBMM’nin Açılışı ve Anlamı, Türkler

Buna göre Ankara halkı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Maraş’ta Ulu Cami’de cuma namazı kılmak için toplanan halk, kalede dalgalanan Türk bayrağının indirildiğini görmüştür. Halktan ‘Bayraksız namaz kılınmaz.’ seslerinin yükselmesi üzerine, Ulu Cami İmamı Rıdvan Hoca halkın görüşlerine tercüman olmuş ve ‘hürriyeti elinden alınmış bir milletin cuma namazı kılamayacağını’ bildirmiştir. Bunun üzerine halk, Maraş Kalesi’ne doğru sel gibi akmaya ve kaleye tırmanmaya başlamıştır.

Yalnız bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

19. yüzyılda Osmanlı Devleti sınırları içerisindeki okullarda eğitim birliğinden söz etmek mümkün değildi. Daha çok dini ağırlıklı eğitim kurumları olan medreseler yaygındı. Bunun yanında Avrupa tarzı eğitim veren modern okullar, azınlıklara ait okullar ve yabancı devletler tarafından kurulan eğitim kurumları bulunmakta idi. Birbirinden farklı müfredatlar uygulayan bu okullar nedeniyle Osmanlı Devleti'nde eğitim birliği yoktu.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde eğitimde birlik olmadığının göstergesi olabilir?

1789 yılında yaşanan Fransız İhtilali, tüm dünyada eşitlik, adalet, bağımsızlık ve milliyetçilik düşüncelerinin doğmasına ve yayılmasına ortam hazırladı. Bu durumdan en çok etkilenenler ise Osmanlı Devleti ile Avusturya - Macaristan İmparatorluğu gibi devletler olmuştur.

Fransız İhtilali’nin bu etkilerinden Osmanlı Devleti ile Avusturya - Macaristan İmparatorluğunun etkilenmesi, bu devletlerin hangi özelliği ile ilgilidir?

Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra azınlıklar tarafından kurulan cemiyetler Wilson İlkelerinin,

I. Her ulus nüfusunun çok olduğu bölgede kendi devletini kuracaktır.
II. Devletler arası gizli anlaşmalar yapılmayacaktır.
III. Yenen devletler yenilen devletlerden toprak almayacaktır.

maddelerinden hangisi ya da hangilerine dayanarak ortaya çıktıkları söylenebilir?

"Gelecekte Filistin’de bir Yahudi devletinin kurulmasına İngilizlerin yardımcı olacaklarına ilişkin haberlerin yayılması doğal olarak Araplar arasında tepki yaratmıştı. O zaman da İngiltere hükûmeti kendini Hicaz Kralı ilan etmiş olan Şerif Hüseyin’i yatıştırmak için harekete geçmişti. Ona gönderilen mesajda Filistin’de özel bir yönetim uygulanacağı ve hiçbir dinî topluluğun ötekinin emrine girmeyeceği yolunda güvence vermeye çalışılmıştı. Bu propaganda etkisini göstermekte gecikmemişti. Öyle ki Kudüs’ü Osmanlılardan almak için saldırıya geçen Allenby komutasındaki İngiliz kuvvetlerine Araplar da yardımcı olmuşlardı. Ne var ki oraya giren Allenby 'Haçlı seferini tamamlıyorum.' diyerek bunu Müslümanlara karşı bir hareket olarak gördüğünü açıklamakta bir sakınca görmemişti. Kısacası İngiltere, Osmanlı halifesinin kutsal ilan ettiği savaşta Arapların büyük çoğunluğunu kendi yanına çekmeyi başarmıştı."

(Şerafettin Turan, Türk Devrim Tarihi, C. I, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2013, s. 64.)

Verilen alıntıya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

I. İnönü Savaşı'nın yapıldığı alanı gösteren krokiye göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?