Nysa – Aydın
Antik Karia Bölgesi‘nin önemli bir kenti olan Nysa, Aydın–Denizli karayolu üzerinde Aydın’ın 30 kilometre doğusunda, Sultanhisar İlçesi’nin 3 kilometre kuzeybatısında yer almaktadır. Nysa‘nın kuruluşu hakkındaki bilgiler, Augustus devrinin ünlü gezgin ve coğrafyacısı Amasyalı Strabon (M.Ö.63 –M.S.21) ile tarihçi Stephanos’un anlattıklarından öğrenilmektedir. Eskiden Karia olarak adlandırılan bölge Helenistik Dönem‘de, M.Ö. 3’üncü yüzyılın ilk yarısında Seleukos’un oğlu I. Anthiochos Soter tarafından kurulmuştur.
İki şehir olarak kurulan kenti bir köprü birbirine bağlamaktadır. Burada tiyatro, Gymnasion, agora, tünel vb. yapılar mevcuttur. Roma Dönemi‘nde binalara ilaveler yapılmıştır. Kent özellikle Roma İmparatorluğu egemenliği altındayken kültürel alanda önemli bir noktaya ulaşmıştır. Çok dik bir boğazın iki yanında kurulmuş binalar, sokaklar ve meydanlar tonozlu alt yapılarla desteklenmiştir. Nysa eski çağlarda özellikle eğitim alanında ünlü bir kenttir ve Strabon bu kentte eğitim görmüştür. Antik kentteki Gymnasion ve kütüphane kalıntısı Nysa’daki bu eğitim yapılarını oluşturmaktadır.
Bugün Nysa’yı çevreleyen Helenistik şehir suruna ait herhangi bir kalıntıya rastlanmamaktadır. Ancak yer yer Bizans Dönemi‘nden kalma sur izleri görülmektedir. Tiyatro, kent merkezinde doğu yamaçta olup iyi korunmuş durumdadır. Caveasının biçimi yarım daireyi biraz aşmaktadır. Nysa’nın en iyi korunmuş yapısı Bouleuterion’dur. Bu yapı Strabon Gerontikon (Yaşlılar Meclisi) olarak tanımlanmıştır. Dikdörtgen planlı yapının iç kısmında yarım daire şeklinde cavea (theatron) yer almaktadır.
Kaynak: Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü