8. Sınıf 2. Ünite Kazanım Değerlendirme Testi – Sivas KÖPRÜ Projesi

30 Eylül 1919’da İngiliz Yüksek komiseri J.Robeck, Başbakan Lord Curzon’a gönderdiği bir yazıda ‘’ Padişahın İngilizlerin kuvvet kullanarak milliyetçileri durdurmasını istediğini bildirdi’’. Robeck diğer raporlarında ‘’ Padişahın tahtını kaybetme korkusuyla titrediğini’’, ‘’ Padişahın kendisini İngilizlere teslim ettiğini’’ yazdı. Aynı Robeck 23 Şubat 1920 tarihli bir raporunda ’’Bizim aldığımız kararlara hürmet etmeyen yegâne halk Türk halkıdır’’ diye yazacaktır.

İngiliz Komiserin bu raporlarına dayanarak sırası ile Türk halkı ve padişahın İngilizlere karşı tutumu nasıl yorumlanabilir?

Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı başladığı sırada İngiltere’nin başını çektiği İtilaf Devletleri tarafında savaşa katılmak istemiştir. Ancak İngiltere, Osmanlı toprakları üzerindeki planları nedeniyle bunu kabul etmemiştir. Osmanlı  Hükümeti ise savaşta tarafsız kalmanın, ülkenin güvenliğini sağlamada daha riskli olabileceğini düşünmüştür. Bu nedenle Osmanlı Hükümeti Almanya ile gizli bir antlaşma imzalayarak Osmanlı Devleti’ni Almanya’nın yanında  savaşa katmıştır.

Verilen bilgilerden hareketle, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na katılmak istemesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? 

Sevr Antlaşması’nın aşağıdaki maddelerinden hangisi, ekonomik bağımsızlığımızı yok etmeye yöneliktir?

Osmanlı 1. Dünya Savaşı'nda birçok cephede savaşmıştır. Bu cephelerde Ruslara yardım eden Ermenilerle, İngilizlere yardım eden Araplarla savaşılmıştır. Sadece Çanakkale cephesinde itilaf devletlerine karşı galip gelinmiştir.

Yukarıda verilen bilgilere göre hangisine ulaşılamaz?

• Sivas Kongresi’nin yurdun her tarafından seçilerek gelen milletvekilleri ile gerçekleştirilmesi.
• Amasya Görüşmeleri’nde, Meclisi Mebusan’ın toplanmasının istenmesi.
• 23 Nisan 1920 de Ankara da BMM’nin açılması.

Mustafa Kemal’in yukarıdaki çalışmaları yapması aşağıdaki hangi kavramla ilişkilendirilebilir? 

Amasya Genelgesinin bazı maddeleri şu şekildedir.
• Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığını tehlikedir.
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
• İstanbul Hükümeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir.

Bu maddelerden çıkarılabilecek en kapsamlı sonuç aşağıdakilerden hangisi olur? 

Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandıktan sonra İtilaf güçleri Anadolu’yu yer yer işgale başladılar.  Osmanlı yönetimi işgallere tepki göstermek yerine, halkın işgallere karşı tepkisini önlemek için Anadolu’ya nasihat heyetleri  göndererek halkı sükûnete davet etme yolunu seçmiş ve işgallerin geçici olduğunu söylemiştir. Osmanlı yönetiminin işgaller karşısındaki bu tutumu;

I- Teslimiyetçidir.
II- Milliyetçidir.
III- Duyarsızdır.
IV- Mücadelecidir
yargılarından hangisi ile ilişkilendirilir?

Sivas Kongresi'nde alınan karar ile; ''Aynı gaye ile milli vicdandan doğan cemiyetler, “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" adı altında birleştirilmiştir.''

Alınan bu karar ile aşağıdakilerden hangisi amaçlandığı söylenebilir?

Aşağıdaki tabloda TBMM’nin ayaklanma hareketine yönelik aldığı tedbirlere yer verilmiştir;
• Hıyanet-i Vataniye kanunu çıkarılmıştır.
• İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
• Ankara müftüsü Rıfat Börekçi Milli Mücadele’yi destekleyen fetva yayınladı.

Ayaklanmalara yönelik alınan bu tedbirlerden yola çıkılarak;

I. Meclis otoritesini kurmak istemektedir.
II. TBMM, yasama yetkisini kullanmıştır.
III. Din adamları Milli Mücadeleye desteklerini göstermiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Çanakkale Cephesinin sonuçları:
I. Mustafa Kemal albay rütbesine yükseltilmiştir.
II. I. Dünya Savaşı uzamıştır.
III. Rusya, yardım alamadığı için ekonomik kriz çıkmış, Bolşevik İhtilali yaşanmış ve I. Dünya savaşından çekilmiştir.
IV. Mustafa Kemal'in tanınmasına ve Milli Mücadele'nin lideri olmasına ortam hazırlamıştır.

Yukarıda verilen bilgiye göre Çanakkale Cephesinin sonuçlarından hangisi ya da hangileri Türk tarihi ile ilgilidir?

Mustafa Kemal Milli Mücadele döneminde her gittiği yerde halkı teşkilatlandırmaya çalışmıştır. Yapacağı tüm çalışmalarda halktan destek almış, Milli Mücadeleyi millete mal etmiştir. Bu süreç milli egemenliğin de temelini atmıştır.

Aşağıdaki kararlardan hangisi “Milli Egemenlik” kavramına vurgu yapmaktadır?

Havza Genelgesi’nde Mustafa Kemal, Türk halkına seslenerek işgallere karşı protesto mitingleri düzenlemelerini, mülki ve askeri amirleri işgalleri protesto ettiklerini gösteren telgraf göndermelerini istemiştir.

Mustafa Kemal Havza Genelgesi ile;

I. Milli bilinci uyandırma
II. Milli birlik ve beraberliği sağlama
III. Milli egemenliği gerçekleştirme

hedeflerinden hangisi ya da hangilerine ulaşmak istediği söylenebilir?

Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyetinin gayretleri ile Doğu illerinin durumunu görüşmek amacıyla Erzurum’da bir kongre toplanmıştır. Bu kongrede vatanın kurtarılması ile ilgili çok önemli kararlar alınmış, manda ve himaye  ilk kez reddedilmiştir. 

Yukarıdaki bilgiye göre Erzurum Kongresi ile ilgili hangisi söylenemez?

Mondros Ateşkes   Antlaşması’ndan   sonra   işgaller başlayınca Türk halkı, Anadolu ve Trakya topraklarının kurtuluşu için dağınık ve belli bir merkeze bağlı olmayan, yalnızca kendi bölgelerinin kurtuluşunu sağlamak için  örgütlendiler.

Bu durum, daha çok aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir?

Uzun yıllar boyunca Osmanlı Devleti bünyesinde yaşamış olan Ermeniler, I. Dünya Savaşında Kafkas Cephesinde Ruslarla iş birliği içerisine girmiş, bölgede Osmanlı ordusuna karşı savaşmış, Müslüman halkı katletmeye başlamıştır. Bunun üzerine Osmanlı Devleti bölgede yaşayan Ermenileri tehcir kanunu (zorunlu göç)ile geçici olarak bölge dışına çıkarmıştır.

Osmanlı Devleti’nin tehcir kanunu ile hangisini amaçladığı söylenir?

Son Osmanlı Mebusan Meclisi toplanmadan evvel Mustafa Kemal Mebusan Meclisine gidecek milletvekillerinden bazı isteklerde bulunmuştur. Bu istekler,

• Kendisinin Meclise başkanı seçilmesi
• Milli Mücadele yanlısı kararlar alınabilmesi için Müdafaa-i Hukuk Grubunun kurulması
• Mecliste Sivas ve Erzurum Kongresi kararlarının kabul edilmesi

Bu isteklere bakılınca Mustafa Kemal aşağıdakilerden hangisini hedeflemiş olamaz?

Siyasi yollardan yürütülen faaliyetler vatanın kurtuluşu için yeterli olmayınca ve İstanbul Hükümeti vatanı korumak için yetersiz kalınca, Türk Milleti silahlı mücadele yolunu seçmiştir. Buna göre, sivil direniş yurdun işgali ile ortaya çıkmıştır. Özellikle İzmir’in işgalinden sonra düşmana karşı koyan, düşmanı durdurmaya çalışan sivil silahlı güçlere “Kuva-yı Milliye” denilmiştir.

Buna göre Kuva-yi Milliye Hareketi’nin ortaya çıkmasındaki nedenler arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?

Misak-ı Milli’de alınan kararlardan biriside “Müslüman olmayan azınlıkların hakları komşu ülkelerdeki Müslüman halkı da aynı haktan yararlanmaları koşuluyla kabul edilecektir” maddesi olmuştur.

Alınan bu karar daha çok aşağıdakilerden hangisiyle alakalıdır?

Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşına girerken yönetimde olan İttihat ve Terakki partisinin bazı düşünceleri vardı. Almanya’nın savaşı kazanacağını, uzun süredir desteksiz ve yalnız başına kalmış olan devletlerinin güçlü bir devletle yan yana gelerek siyasi yalnızlığından kurtulabileceğini, Balkan Savaşları’nda kaybettiği toprakları geri alabileceğini düşünüyor ve böylece ekonomik olarakda güçlenerek kapitülasyonların yükünden kurtulmayı hedefliyorlardı.

Yukarıda Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girmek istemesinin nedenlerine yer verilmiştir.

Verilen bilgilerde Osmanlının hangi hedefinden bahsedilmemiştir?

Almanya ve İtalya, Avrupa’daki diğer devletlere göre siyasi birliklerini geç tamamlamıştı. Bu iki devlet, sanayileşmeye önem vererek kısa sürede güçlendiler. Almanya’nın sanayisini, ekonomisini ve ordusunu geliştirerek sömürge aramaya başlaması, ellerinde geniş sömürgeler bulunduran İngiltere ve Fransa’yı tedirgin etti. Özellikle Almanya ve Fransa arasında ortaya çıkan Alsas-Loren sorunu savaşa gidişi hızlandırdı.
Yukarıda Birinci Dünya Savaşı’nın sebeplerinden birisi olan Almanya ve İtalya’nın durumlarına değinilmiştir.

Bu bilgilere bakarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?

4 – 11 Eylül 1919 tarihinde toplanan Sivas Kongresi’ne ülkenin dört bir yanından delege katıldı. Bu durum İstanbul yönetimini rahatsız etti. İstanbul yönetimi kongrenin toplanmasını engellemek için Elazığ Valisi Ali Galip’i  görevlendirdiği gibi Mustafa Kemal ile ilgili asılsız söylemlerde bulundu. İtilaf Devletleri de kongrenin toplanması durumunda Sivas’ı işgal tehdidinde bulundu. Tüm engellemelere rağmen kongre toplandı.

Sivas Kongresi ile ilgili verilen paragraftan yararlanarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Erzurum Kongresi’nde alınan “Manda ve Himaye Kabul Edilemez” kararı aşağıdaki hangi düşünceyi vurgular?

Mondros Ateşkes Antlaşmasının hangi maddesi Anadolu’da yapılacak olan işgallere hukuki zemin hazırlama amacını taşımaktadır?

Misak-ı Milli Karaları:
Madde1: İstanbul ve Çanakkale Boğazlarının güvenliği sağlandığında boğazlar dünya ticaretine açılacaktır.
Madde 2- Milli ve ekonomik gelişmemizi engelleyen siyasi, adli ve mali sınırlamalar kaldırılmalıdır.
Madde 3: Kars, Ardahan, Artvin, Batum (Elviye-i Selâse) ve Batı Trakya’nın hukuki durumunu belirlemek için halk oylamasını kabul ederiz.
Madde 4- Ülkemizdeki Hristiyan azınlıklara, komşu ülkelerdeki Müslümanlara verilen hak kadar hak verilecektir.

Bu kararlar ile aşağıdaki kavramlar eşleştirildiğinde hangi kavram dışarda kalır?

Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra Anadolu'daki birçok kentin İtilaf Devletlerinin eline geçmesi nedeniyle vatansever Türkler bütünleşerek bölgesel teşkilatlar kurdular.

Buna göre, bölgesel cemiyetlerin kurulmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

Erzurum Kongresi'nde alınan kararlardan hangisi tam bağımsızlık prensibine vurgu yapmaktadır?

Sivas Kongresi’nin toplanmasını engelleyemeyen Damat Ferit Paşa hükümeti istifa ettikten sonra Ali Rıza Paşa hükümeti kuruldu. Ali Rıza Paşa ve temsil heyeti arasında Amasya Protokolü imzalandı. Bu protokole göre Mebusan  Meclisi tekrar toplanacaktır. Temsil Heyeti gelişmeleri yakından takip etmek için Sivas'tan Ankara'ya gelmiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 

Erzurum ve Sivas Kongrelerinde alınan “Manda ve himaye kabul edilemez.” kararıyla aşağıdakilerden hangisinin amaçlandığı söylenebilir?

• Osmanlı orduları terhis edilecektir.
• İtilaf Devletleri kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa herhangi stratejik bir noktayı ele geçirme hakkına sahip olacaktır.
• Doğu Anadolu’da altı ilde ( Sivas, Erzurum, Diyarbakır, Van, Elazığ, Bitlis) karışıklık çıkarsa İtilaf devletleri, bu illerin herhangi bir bölümünü işgal edebilecektir.

Yukarıdaki maddeler göz önünde bulundurulduğunda İtilaf devletlerinin hangisini planladığı savunulamaz?

Osmanlı Hükûmeti, üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Bu durum, milletimizi yok olmuş gibi göstermektedir.
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.
• Milletin durumunu göz önünde tutmak ve haklarını dile getirip bütün dünyaya duyurmak için her türlü etki ve denetimden uzak millî bir kurulun varlığı gereklidir.

Amasya Genelgesi’nde alınan kararlara göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki maddelerinden hangisi, ülkenin genel durumu hakkında bilgi vermektedir?

Alman İmparatoru: Osmanlı Devleti’ni kullanarak Orta Doğu’da etkinliğimizi artırabiliriz. Osmanlı Devleti ile yakınlaşmamızı sağlayan Bağdat demiryolu projesi İngiltere’yi rahatsız ediyor.
Enver Paşa: İttihat ve Terakki liderlerine göre Osmanlı Devleti Almanya yanında savaşa girmelidir. İtilaf Devletleri’nden daha güçlü ekonomiye sahip olan Almanya savaştan zaferle çıkabilir. Almanya’nın savaşı kaybedeceği  ihtimalini hiç kimse düşünmek istemez. Almanya savaşı kazandığında Osmanlı Devleti de son asırda kaybettiği toprakları geri alacaktır. 

Alman İmparatoru ile Enver Paşa’nın yukarıdaki görüşleri dikkate alındığında aşağıdaki sorulardan hangisine cevap alınamaz?

Mustafa Kemal, Amasya Görüşmeleri’nde, Meclis-i Mebusan’ın kararlarını özgürce alması ve İngiliz işgali tehlikesi olduğundan İstanbul dışında bir yerde toplanması gerektiğini söylemiştir. Nitekim, Mebusan Meclisi almış olduğu Misak-ı Milli kararı sonrasında İstanbul işgale uğramıştır.

Mustafa Kemal’in yukarıdaki düşüncesi hangi kişisel özelliği ile ilgilidir?

Sivas Kongresi’nde;
• Ülkedeki bütün direniş cemiyetleri, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adıyla tek bir çatı altında birleştirildi.
• Mandacılık yani başka bir devletin yönetimi altına girme düşüncesi, tam bağımsızlığa aykırı bulunarak delegeler tarafından red edildi.
• Erzurum Kongresi sonunda kurulan Temsil Heyetinin üye sayısı artırıldı. Bununla birlikte bu heyet, millet adına yetkili kılınarak bir yürütme organı gibi çalışmaya başladı.

Yukarıda verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?