Şanlıurfa MEM Denemesi 1 (Mart)

Mustafa Kemal, Selanik Askerî Rüştiyesini bitirdikten sonra 1896’da Manastır Askerî idadisine girdi. Burada Ömer Naci ile  arkadaşlık etti. İlerde ünlü bir hatip olarak tanınacak olan bu kişi, Mustafa Kemal’in hitabet ve edebiyat sevgisinde önemli rol oynadı. Yakın arkadaşlarından biri olacak Ali Fethi (Okyar) de bu okulda öğrenci idi. Genç Mustafa Kemal, askerî öğreniminin yanı sıra yabancı dil öğrenimini de ihmal etmiyor; yazları izinli olarak Selanik’e döndüğü zaman Fransızca dersleri alıyordu.
Askeri İdadi’deki öğrencilik yaşamıyla ilgileri verilen bilgiye bakılarak Mustafa Kemal;
I. Ömer Naci’yi hitabet konusunda etkilemiştir,
II. Edebiyata ilgi duymaya başlamıştı,
III. Yabancı dilini geliştirmiştir,
çıkarımlarından hangisi ya da hangileri yapılabilir?

Osmanlı devleti I.Dünya savaşının sonunda savaş durumunda olduğu Irak ve Suriye cephelerinde mağlup durumdaydı.  Bulgaristan savaştan çekilince Almanya ile kara bağlantısı kesilmiş silah yardımı alınamıyordu. Ülkeyi savaşa sokan ittihat ve terakki yöneticileri ülkeden kaçmıştı. Amerika’nın başkanı Wilson da yayınladığı bildiride yenen devletlerin yenilenlerden toprak ve tazminat almayacağını beyan etmişti. Bunun üzerine Osmanlı devleti savaştan çekilme kararı aldı.

Buna göre aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?

Osmanlı İmparatorluğu 1. Dünya Savaşı başladığı zaman tarafsızlığını ilan etti. Osmanlı İmparatorluğunun savaşa girmemesi  İtilaf Devletlerinin işine geliyordu. Çünkü onlar savaşın genişleyip yayılmasını istemiyorlardı. Almanya ise Osmanlı’nın kendi yanında savaşa girmesini istiyordu. 

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin savaşa Almanya’nın yanında girmek istemesinin sebeplerinden biri değildir?

Büyük taarruzdan önce TBMM’de ve Anadolu’daki tüm kısır tartışmalara karşın Mustafa Kemal, hızla hazırlıklarını sürdürüyordu. Yurdun her tarafında uygulanan Tekâlif-i Milliye Emirleri ile ordunun ihtiyaçları karşılanıyor, orduda asker sayısı arttırılıyor, İstanbul’daki silah depolarından Anadolu’ya silah ve cephane kaçırılıyordu. Sovyet yardımıyla ve İtalyanların ve Fransızların çekilirken bıraktığı silahlarla da ordu güçlendiriliyordu. Bu arada kapanan Doğu ve Güney Cephesi’ndeki birlikler de gizlice batıya kaydırılıyordu.

Buna göre;

I. Halk Tekalif-i Milliye Emirlerine destek vermektedir. I

I. Ordunun malzeme, silah ve cephane ihtiyacı giderilmektedir.

III. İtilaf devletleri olan Fransa ve İtalya TBMM’ye destek vermiştir.

IV. Milli mücadelede sadece Batı cephesinde savaş devam etmektedir.

Yorumlarından hangisi veya hangileri yapılabilir?

1.İnönü Savaşı’nın kazanılmasıyla TBMM’nin yurt dışında saygınlığı artmıştır.

1.İnönü Savaşı’ndan sonra yaşanan;

I. I.Teşkilat-ı Esasiye’nin kabulü,

II. Moskova Antlaşması’nın imzalanması,

III. Londra Konferansının toplanması,

IV. İstiklal Marşının Kabulü,

gelişmelerinden hangileri yukarıdaki yargıyı destekler niteliktedir?

“Cumhuriyet öncesi dönemde ülkemizde eğitim öğretim birliği yoktu. Dinî eğitim veren medreseler, Batı tarzında eğitim veren mektepler ve azınlıklar ile yabancılara ait okullar bir arada bulunuyordu. Eğitimdeki bu çok başlılık nedeniyle öğrenciler farklı dünya görüşlerine sahip kişiler olarak yetişiyorlardı. Bu durumda vatandaşlar arasında kültür ve ülkü birliğini sağlamak mümkün olamıyor ve eğitim millî birliği sağlamanın değil, dağılmanın bir aracı hâline geliyordu.”

Yukarıdaki açıklamaya bakarak aşağıdaki durumlardan hangisi çıkarılamaz?

 Yeni Türk Devletindeki,
• 3 Nisan 1930 tarihinde kabul edilen bir yasa ile kadınlara belediye seçimlerine katılma hakkı tanınmıştır.
• 26 Ekim 1933 tarihinde kabul edilen bir yasa ile Türk kadınına muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği için seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.
• 5 Aralık 1934 tarihinde kabul edilen bir başka yasa ile kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmıştır.

Gelişmeler dikkate alındığında kadınlarla erkekler arasında hangi alanda eşitlik sağlanmaya çalışılmıştır?

Amasya Genelgesinin bazı maddeleri, Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. Mevcut askeri ve milli örgütler kesinlikle dağıtılmayacak ve başkalarına teslim edilmeyecektir. Delegelerin seçimlerini Reddi ilhak Müdafa-i hukuk cemiyetler ve belediyeler yapacaktır. Her türlü etki ve denetimden uzak bir kurul oluşturulmalıdır.

Buna göre;

I. Kurtuluş savaşının gerekçesi ortaya konulmuştur.

II. Milli mücadelenin askeri safhası için tedbir alınmıştır.

III. Temsil heyetinin kurulması için zemin hazırlanmıştır.

IV. Halk egemenliğine dayalı bir devlet kurmak amaçlanmıştır.

Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri bu maddelerin amaçlarından değildir?

Madde 74: Vatandaşlar... kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir.
T.C. Anayasası -1982 

Yukarıdaki anayasa maddesinde olduğu gibi vatandaşların bu ve buna benzer haklara sahip olması hangi Atatürk ilkesi  sayesinde olmuştur?

“Yeni Türkiye’mizi layık olduğumuz düzeye eriştirebilmemiz için mutlaka ekonomimize birinci derecede önem vermek  zorundayız. Çünkü zamanımız tamamen bir ekonomi devresinden başka bir şey değildir. Ekonomi demek, her şey demektir;  yaşamak için, mutlu olmak için, insan varlığı için ne lazımsa onların hepsi demektir. Ziraat demektir, ticaret demektir, çalışma demektir, her şey demektir.”

Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Atatürk’ün yukarıdaki sözü ile doğrudan bağlantılı değildir?