Sivas Köprü Projesi 3. İzleme Sınavı

Sevr Antlaşması, Osmanlı Devleti’ni paramparça edip Türk milletini de yok etmeyi hedefleyen bir ölüm fermanıdır. Bu antlaşma ile Avrupalı devletler, asırlardır hayalini kurdukları “Türkleri yok etme” planlarının gerçekleşeceğini düşünmüşlerdir. Ancak bu antlaşma ölü doğmuş bir antlaşmadır. Çünkü Osmanlı Anayasası’na (Kanun-i Esasi) göre uluslararası bir antlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için meclis tarafından onaylanması gerekmektedir. Oysaki Sevr  Antlaşması, fiilen işbaşında olmayan Mebusan Meclisi tarafından onaylanmamıştır. Osmanlı Hükûmeti tarafından “Saltanat Şurası” adı altında oluşturulan bir komisyon tarafından onaylanmıştır.

Verilen metindeki vurgulu yazılan yer ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?

I. Dünya Savaşı sırasında Avrupa’nın durumunu gösteren harita verilmiştir.

Verilen harita incelendiğinde yapılan yorumlardan hangisinin kesin olarak doğru olduğu söylenir?

Misak-ı Milli’nin bazı kararları şu şekildedir:

I. Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığında işgal edilmemiş yerler Türk yurdudur, parçalanamaz.
II. Azınlıklara verilecek haklar komşu ülkelerdeki Müslümanlara verilecek haklar kadar olacaktır.
III. Kapitülasyonlar kaldırılmalıdır.
IV. Başta saltanat ve hilafetin merkezi İstanbul olmak üzere Boğazlar ve diğer topraklarımızdaki işgaller derhal sonlandırılmalıdır.

Buna göre alınan kararlarının toprak bütünlüğü, tam bağımsızlık, ekonomik bağımsızlık ve ulusların eşitliği kavramları ile eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Coğrafi keşiflerden sonra Osmanlı Devleti kontrolünde olan ticaret yolları önemini yitirmiştir. Bunun aksine Atlas Okyanusu’ndaki limanlar önem kazanmıştır. Osmanlı Devleti, güçlü dönemlerine geri dönmek, ticaret yollarının  işlerliğini geri kazandırmak için farklı ülkelere kapitülasyonlar vermiştir. Gümrük vergilerini almayarak ya da vergi oranlarını düşürerek ekonomik kazanç sağlama yoluna gitmiştir. 

Verilen metne göre aşağıdaki yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

Sivas Kongresi’nden sonra Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ne bağlı olarak faaliyet gösteren cemiyetlerin etkinliği ve sayısı giderek artmıştır. Bunlardan en önemlilerinden biri de Sivas merkezli olarak kurulan Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti’dir. Sivas Valisi Reşit Paşa’nın eşi Melek Hanım’ın kurucusu olduğu bu cemiyetin faaliyetleri kapsamında bir atölye kurulmuş ve bu atölyede askerlerimize gerekli giysiler dikilmiştir. Orduya para ve mal yardımı kampanyaları düzenlenmiştir. Ayrıca cemiyette görev yapan Sivaslı kadınlar, göçler ile işgaller sırasında öksüz ve yetim kalmış çocukları “Darüleytam” bünyesinde himaye etmişlerdir.

Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti hakkında verilen bilgilere bakılarak:

I. Siyasi
II. Ekonomik
III. Sosyal

alanlarından hangilerinde Milli Mücadele’ye katkı sağladığı söylenebilir?

Bulgaristan’ın bağımsız olması, Bosna Hersek’in Avusturya tarafından işgal edilmesi ve Girit’in Yunanistan’a katılmasıyla beraber yaşanan olumsuzluklar iç politikadaki huzursuzluğu daha da artırdı. Meşrutiyet yönetimine karşı olanlar 31 Mart Ayaklanması’nı çıkardı. Ayaklanma, komutanlığını Mahmut Şevket Paşa, kurmay başkanlığını da Mustafa Kemal’in yaptığı Selanik’ten gelen Hareket Ordusu tarafından bastırıldı. Bu olaydan sonra II. Abdülhamit tahttan indirildi ve yerine Mehmet Reşat tahta çıkarıldı.

Verilen bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Erzurum Kongresi’nde alınan kararlardan bazıları verilmiştir.

• Manda ve himaye kabul edilemez.
• Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, bölünemez.
• Kuvayımillîye’yi tek kuvvet olarak tanımak ve millî iradeyi hâkim kılmak esastır.
• Hristiyan azınlıklara siyasi hâkimiyetimizi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez.

Bu kararlara göre yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?

Matematik derslerinde çok başarılı olan Mustafa Kemal yabancı dil bilgisini de ilerletmek istiyordu. Bu nedenle tatillerde Selanik’te Frerler Okulu’na giderek Fransızcasını ilerletmeye çalıştı. Okuduğu kitaplar sayesinde; Jean Jack  Rousseau (Jan Jak Ruso), Voltaire (Volter), Montesquieu (Montesku), Auquste Comte (Ogust Komt) gibi Fransız düşünürlerini yakından tanıdı ve hürriyet, bağımsızlık, adalet, eşitlik gibi kavramları özümsedi. 

Verilen metinde Mustafa Kemal ile ilgili;

I. Çok yönlü olarak kendini geliştirmek istemiştir.
II. Fransız İhtilali ile ortaya çıkan fikirleri benimsemiştir.
III. Yabancı okulda eğitimini tamamlamıştır.

çıkarımlardan hangileri yapılabilir?

BMM’nin açılmasından sonra yurdun birçok yerinde meclise karşı ayaklanmalar çıkmıştır. BMM, çıkan ayaklanmaları bastırmak için çeşitli önlemler almıştır.

I. Hıyanet-i Vataniye Kanunu (Vatana İhanet Kanunu) çıkarıldı.
II. Hıyanet-i Vataniye Kanunu’na uymayanları cezalandırmak için İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
III. İtilaf Devletleri’nin ve İstanbul Hükümeti'nin halkı yanlış yönlendirmemesi için Anadolu Ajansı kuruldu.
IV. Ankara müftüsü Rıfat Börekçi’den karşı fetva alındı.

Ayaklanmalara karşı BMM’nin aldığı önlemlere bakılarak;

I. BMM, yargı yetkisini kullanmıştır.
II. BMM, halkı doğru bilgilendirmek istemiştir.
III. Tüm din adamları Millî Mücadele’ye destek vermiştir.

yorumlardan hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?

Irak Cephesi, bölgedeki petrol alanlarını ele geçirmek ve kuzeye doğru ilerleyip Ruslara destek olmak isteyen İngiliz kuvvetleri tarafından açıldı. Basra Körfezi’nden çıkarma yaparak Bağdat’a doğru ilerlemeye çalışan İngilizlere karşı Osmanlı kuvvetleri, Selman-ı Pâk Muharebeleri’nde büyük bir zafer elde etti. Halil (Kut) Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Kut’ül Amâre denilen yerde İngiliz kuvvetlerini kuşattı. İngiliz askerleri, komutanları General Townshend (Tavzınd) ile birlikte esir alındı. Ancak bölgeye yeni kuvvetler gönderen İngilizler, 1917 yılında Bağdat’ı işgal edip Musul’a doğru ilerlediler.

Metinde verilen bilgilerden yola çıkarak yapılan yorumlardan hangisinin doğru olduğu söylenemez?