Zilkale – Rize

Bölgenin en dikkate değer eserlerinden birisidir. İlçe merkezinin 15 kilometre güneyinde, Fırtına Deresi’nin batı yamaçları üzerine kuruludur. Kalenin üzerinde inşa edildiği sarp kaya kütlesi denizden 750 metre, dere yatağından yaklaşık 100 metre yüksekliktedir. Kale; dış surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelir. Dış kalenin kapısına kuzeybatı yönündeki patika bir yolla ulaşılır. Bir teras yardımıyla orta surlar seviyesine çıkılır. Buradan ikinci bir kapı yardımıyla kale içerisine girilir. Orta kale içerisinde üç önemli yapı bulunur. Bunlar muhafız binası, şapel ve baş kuledir. Kulenin dört katlı olduğu duvarlardaki hatıl izleri ve kiriş deliklerinden anlaşılmaktadır. Duvarlar üzerinde doğu (vadi, manzara) yönünde kemerli pencereler, diğer taraflarda mazgal delikleri bulunmaktadır.

Kulenin üstünün dendanlı bir teras şeklinde olduğu belirlenmiştir. Zil Kale, Kale-i Bala, Ciha Kale ve Kız Kaleleri gibi hem yörenin, hem de İspir’e ulaşan önemli bir ortaçağ kervan yolu üzerinde güveliği sağlamaktaydı. Osmanlılar‘ın bölgeyi fethinden sonra kalenin kullanılmaya devam ettiği biliniyor. Kalede bulunan iki el topu bugün Trabzon Müzesi’nde sergilenmektedir.

Yakın tarihte restorasyon geçiren yapı, vadiye hakim, güzel manzaralı bir konuma sahip ve ilçedeki kaçırılmaması gereken ziyaret noktalarındandır. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca yapılan restorasyon çalışmaları 2011 yılında tamamlanmıştır.

Kaynak: Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü