T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Öğretme-Öğrenme Uygulamaları

erkanisanmaz

Site Yöneticisi
Yönetici
Admin
Katılım
21 Ocak 2007
Mesajlar
8,618
Puanları
683
Yaş
48
Konum
Denizli
Web sitesi
www.sosyalbilgiler.biz
T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı’nın öğretme-öğrenme uygulamaları bölümünde; programda yer alan içerik, beceriler, eğilimler ve değerleri öğrenme çıktısı ile ilişkilendiren, süreç bileşenlerinin aşamalarını yansıtan, öğrenim hedefi ve konuya uygun yöntem ve materyalleri içeren öğrenme yaşantılarına yer verilmiştir. Öğretme-öğrenme uygulamalarında öğrencilere bağımsız öğrenme ve öz düzenleme becerilerini kazandırmayı amaçlayan ve iş birliği içinde çalışmalarına olanak sağlayan çeşitli öğretim stratejileri kullanılmalıdır. Bu stratejiler arasında sunuş, buluş ve araştırma-inceleme yöntemleri yer almaktadır. Bu stratejiler kapsamında (bireysel ve grup çalışmaları, altı şapkalı düşünme, araştırma, tartışma teknikleri, örnek olay, beyin fırtınası, soru-cevap, yazılı-görsel ve dijital ürün geliştirme, proje vb.) uygun öğretim yöntem ve teknikleri kullanılmalıdır. Öğretme-öğrenme sürecinde yazılı, görsel ve dijital farklı tür ve formatta kaynaklara ve öğretim materyallerine yer verilmeli, bu sayede öğrencilerin tarihin farklı kaynakları ile aşina olmaları ve aynı zamanda dijital okuryazarlık becerilerini geliştirmeleri sağlanmalıdır. Öte yandan öğrenme çıktısı ile ilgili güncel ve tartışmalı konular, farklı tartışma teknikleri kullanılarak sınıfa taşınmalı, bu etkinliklerde öğrencilerin tarihsel sorun analizi ve karar verme, problem çözme, eleştirel düşünme, araştırma ve kanıt kullanma becerileri işe koşulmaldır.

Öğretme-öğrenme uygulamaları, öğrencilerin çevreleriyle etkileşimde bulunarak zengin öğrenme yaşantıları edinmelerine olanak sağlayacak şekilde planlanmıştır. Bu süreçte okul içi öğrenme ortamlarının (sınıflar, okul kütüphaneleri, laboratuvarlar, beceri ve tasarım atölyeleri, okul bahçeleri vb.) yanı sıra imkân dâhilinde okul dışı
öğrenme ortamlarından da (tarihî mekânlar, anıtlar, savaş alanları, sergiler, kütüphaneler, müzeler, millî parklar, kültür merkezleri, bilim ve sanat merkezleri, araştırma enstitüleri, resmî ve özel kurum ile kuruluşlar vb.) yararlanılmalıdır.

Uygun okul içi ya da okul dışı öğrenme ortamlarının tercihinde öğrenme çıktısının kapsamı, öğrenci özellikleri, okulun ve çevrenin imkânları ile ekonomiklik gibi farklı faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Dijital öğrenme ortamları ve uygulamaları (EBA, akıllı telefon ve tablet uygulamaları, çevrim içi paylaşım platformları vb.) ile ulusal ve uluslararası projeler (TÜBİTAK projeleri, e-Twinning, Erasmus+ vb.) mümkün oldukça işe koşulmalıdır. Bununla birlikte millî gün ve bayramlar, mahallî kurtuluş ve kutlama günleri, önemli olaylar, belirli gün ve haftalardan yararlanılarak öğrencilerin tarihsel duyarlılığı ve millî bilinçleri geliştirilmelidir.

Öğretme-öğrenme süreçlerinde beceri öğretimine özel bir vurgu yapılmıştır. öğrenme çıktısı doğrultusunda öğrenme yaşantılarında yer verilen farklı türde beceriler öğretimde kullanılacak kuram, model, strateji, yöntem, teknik ve materyaller ile ölçme ve değerlendirme araç ve yöntemlerinin belirlenmesinde önemli rol oynar. Örneğin öğrenme çıktısı doğrultusunda öğrencilerin “Zamanı Algılama ve Kronolojik Düşünme Becerisi”ni geliştirmek isteyen bir öğretmen, öğrencilerine kronoloji içeren tarihsel verileri ve kaynakları yorumlatabileceği gibi belirli bir zaman akışına göre tarih şeridi, tarihsel hikâye, akış şeması ve zaman kapsülü gibi materyaller de hazırlatabilir.

Öğretme-öğrenme uygulamalarında kavram öğretimine yönelik etkinlikler önemsenmiştir. Programda soyut içeriği somutlaştırmak, olası kavram yanılgısı ve karmaşasının önüne geçmek, üst düzey akademik başarı sağlamak, öğrenmeyi kolaylaştırmak, kalıcılığı artırmak, doğru anlama ve öğrenmeye yardımcı olmak gibi amaçlarla kavram öğretiminde
etkili olan teknikler ve materyallerin kullanılması önerilmektedir. Bu amaçla öğretme-öğrenme süreçlerinde öğrenme çıktısına ve öğrenci özelliklerine uygun olarak kavram haritası, kavram ağı, anlam çözümleme tablosu, kavram bulmacası, kavram karikatürü ve kavramsal değişim metni gibi materyaller işe koşulmalıdır. Öğretme-öğrenme uygulamalarında değer öğretimine yönelik önerilere de yer verilmiştir. Öğrencilere kazandırılması beklenen değerler, uygun yer ve zamanda, bu değerlerin içselleştirilmesini sağlayacak yaşantıların oluşturulması ve öğrencilerin bu yaşantılara aktif olarak katılmasıyla gerçekleştirilmelidir. Öğretmenler, öğrenme çıktısıyla ilişkili olarak sunulan değerlerin yanı sıra okul çevresindeki toplumsal ve kültürel özellikler ile öğrenci özellikleri gibi değişkenleri göz önünde bulundurarak öğretim programı kapsamında sunulan diğer değerlerin kazandırılmasına da öncülük etmelidir.

Programdaki değerlere uygun yaşantı durumları oluşturmanın yanında öğrencilerde değerlerin kişiliklerinin bir parçası hâline gelmesinin sağlanmasına da dikkat edilmeli; değer eğitiminde değer telkini, değer açıklama, değer analizi, ahlaki ikilem, eylem öğrenme ve gözlem yoluyla öğrenme gibi yaklaşımlardan yararlanılmalıdır.
Öğretme-öğrenme uygulamalarında öğretmenler, gerektiğinde öğrencilere kaynaklık eden bir “uzman”, kendi öğrenmelerini izlemeye ve yönlendirmeye yardımcı bir “rehber” ve ders kapsamındaki öğrenme çıktısının nasıl işe koşulduğunu gösteren bir “rol model” olmalı; uygun öğrenme ortamlarını sağlamada etkin görev üstlenmelidir. İçeriğin günlük hayat ile bağlantısını kurmalı; öğretim strateji, yöntem ve tekniğini belirlerken öğrencilerin bütüncül gelişimlerini ve öğrenmelerin kalıcı ve etkili bir şekilde gerçekleşmesini göz önünde bulundurarak bu süreçleri zenginleştirmelidir. Bu doğrultuda öğrenme çıktısı ve öğrenci özelliklerini dikkate almak suretiyle öğretmenler; harita, resim, fotoğraf, müzik, mimari, tiyatro, sinema gibi unsurlar ile geleneksel ya da modern sanat ürünlerini kullanmalıdır. Tarih şeritleri, tablolar, akış diyagramları, grafikler, infografikler, dijital uygulamalar ve çevrim içi araçlar gibi öğretim teknoloji ve materyallerini işe koşmalıdır. Ayrıca öğrenme çıktısına uygun olarak anı, atasözü, biyografi, efsane, fıkra, gezi yazısı, hikâye, makale, marş, mektup, tarihsel roman, söylev, şiir ve halk destanı gibi edebî türlerden faydalanmalıdır. Bununla birlikte program uygulanırken Türk dilinin doğru, etkili ve güzel kullanımı çerçevesinde ders içeriğine uygun kitap listeleri belirlenmeli; bu
kitapların okunması konusunda öğrenciler özendirilmelidir.

Öğretme-öğrenme uygulamalarında farklı türde tarihsel kaynakların kullanılması önemlidir. Öğrencilerin ele alınan olayları kendi bağlamları içerisinde kavrayabilmeleri için o dönemle ilgili yazılı, görsel kaynaklar ile kalıntı ve buluntulara yer verilmeli; içerikle örtüşen sözlü ve yazılı edebî ürünler ile görsel-işitsel kaynaklardan yararlanılmasına özen gösterilmelidir. Ancak bu kaynaklar kullanılırken telif haklarına dikkat edilmelidir. Özellikle dijital kaynakların kullanımı hususunda Millî Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen kurallara uyulmalıdır.
Öğretme-öğrenme uygulamaları çerçevesinde ürün geliştirilmesinin önerildiği etkinliklerde incelenen döneme ait malzeme, renk, tasarım ve kavramların öğrenciler tarafından doğru kullanılmasına dikkat edilmelidir. Öte yandan biyografi çalışması yapılacak etkinliklerde biyografisi incelenen kişinin eğitimi, faaliyetleri ve bu faaliyetlerin döneme etkisi ile yaşadığı dönemin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel özellikleri gibi konulara değinilmelidir. Bu tarihsel anlatıları oluşturma sürecinde öğrencilere tarihsel kanıtları kullanmaları ve tarihçilerin araştırma metodolojilerini uygulamaları konularında etkin rehberlik yapılmalıdır.
Programda öğrenme çıktısı Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nde yer alan beceriler ve bunlarla ilişkili süreç bileşenleri baz alınarak yazılmıştır. Bu modelde öğrenme çıktısına temel oluşturan kavramsal beceriler ve alan becerilerinin süreç bileşenlerinde ve becerilerin gerçekleşmesi için deneyimlenmesi gereken eylemlerde uyarlamalar yapılabilmektedir.

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretim Programı’nda içerik ile uyumu sağlamak ve öğrenme çıktısını daha net ifade edebilmek amacıyla öğrenme çıktısı ve süreç bileşenlerinde uyarlamalara gidilmiştir. Bu bağlamda öğrenme çıktısında “tarihsel empati” ifadesinin yerine “bakış açısı geliştirme”, “kanıta dayalı sorgulama ve araştırma“ ifadesinin yerine “özgün ürünleri paylaşabilme“, “sentezleme” ifadesinin yerine “özgün bir ürün oluşturma” gibi benzer/yakın anlamlı ifadeler kullanılmıştır. Aynı amaçla süreç bileşenlerinde yer alan “belirler, tespit eder, fark eder, tanımlar” yüklemlerinde uyarlamalar yapılmıştır. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nde kavramsal ve alan becerilerinin hangi aşamalarla öğrencilere kazandırılacağı süreç bileşenleri ile belirlenmiştir. Öğretim programı hazırlanırken bu süreç bileşenlerinde içerik ve öğrenci seviyesine uygunluk açısından uyarlamalar yapılmıştır. Hedeflenen beceri gelişimini sekteye uğratmamak koşuluyla bazı öğrenme çıktısında birden çok eylem içeren süreç bileşenleri ayrı süreç bileşenleri şeklinde yazılmış, birbirine yakın eylemler içeren süreç bileşenleri ise birleştirilerek tek süreç bileşeni haline getirilmiştir.
Öğretim programının bazı hedefleri, kanıta dayalı araştırma ve sorgulama, tarihsel empati gibi bütünleşik beceriler kullanılarak oluşturulmuştur. Bu durumda alt bütünleşik becerilerin süreç bileşenleri ayrı ayrı yazılmamış bu bütünleşik beceriler birer süreç bileşenine dönüştürülerek kullanılmıştır.
 
Üst